Gaia

Gaia, de genezing van de aarde. Geschreven door James Lovelock, de bedenker van de Gaia-theorie.

Hoe lang nog?

Wetenschapper James Lovelock doet in Gaia, de genezing van de Aarde, onderzoek naar onze aarde als een planeet op middelbare leeftijd. En net als ieder ander organisme van die leeftijd heeft Gaia soms harde klappen gekregen. Tot nu toe is ze er steeds weer bovenop gekomen. Maar hoe lang kan Gaia de verwoestende effecten van overbevolking nog aan? Wat is haar prognose? Zal ze het overleven? Zal de mensheid overleven?

De aarde als levend wezen

In deze uitgave formuleert James Lovelock opnieuw zijn Gaia-theorie- het idee van de Aarde als levend wezen- die hij eerder heeft ontwikkeld. Hij draagt nieuw bewijsmateriaal aan uit eigen onderzoek en dat van andere collega’s, wat zijn oorspronkelijke werk ondersteunt.

Uitdagingen

De uitdagingen waar Gaia mee wordt geconfronteerd, worden onderzocht met dezelfde originaliteit, intellectuele kracht en wetenschappelijke strengheid als die waarmee James Lovelock tot nu toe al zoveel lof heeft geoogst. Indrukwekkende illustraties van de anatomie en fysiologie van Gaia en de ziektes die haar bedreigen, scheppen een beeld dat aan duidelijkheid niets te wensen overlaat.

Welzijn van de Aarde

Dit boek is een must voor iedereen die het welzijn van de Aarde en het leven daar op ter harte gaat. In de wetenschappelijke wereld heeft het alom erkenning gekregen en het is verplichte literatuur voor milieustudenten.

James Lovelock 100 jaar

Is de aarde een levend wezen dat boos kan worden en bezig is wraak te nemen op de mensheid? Wetenschapper James Lovelock, die deze zomer 100 jaar werd, meent van wel. In zijn nieuwste boek schrijft hij dat mensen schadelijke parasieten zijn die uitgeroeid zullen worden; robots zullen de regie overnemen. Het gaat om het voortbestaan van de aarde, waarvan de mens maar een onderdeeltje is. Volgens Lovelock heeft de aarde ‘koorts’ en lijken bomen soms meer waard dan mensen.

Keuze voor bomen

Veel van Lovelocks gedachtegoed sijpelt door in het denken van milieu- en klimaatorganisaties. Hoezeer het planeetcentrale denken van Lovelock breed is geland, bleek toen de bestsellerauteur Annie Proulx tijdens de uitzending van VPRO Tegenlicht ”In de ban van het bos” op 8 september mocht kiezen tussen het beschermen van woudreuzen of mensen. Ze koos voor de bomen.

De natuur is boos

De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Antonio Guterres, stelde op de afgelopen klimaattop in New York: ‘De natuur is boos. En we houden onszelf voor de gek als we denken dat we de natuur voor de gek kunnen houden, want de natuur slaat altijd terug en over de hele wereld slaat de natuur terug met woede.’

De mens maakt slechts deel uit van het aardse ecosysteem

Lang heerste de gedachte dat alles op aarde ten dienste staat van de mens. In dit antropocentrische denken maken de aardse atmosfeer en temperatuur in de eerste plaats menselijk leven mogelijk: de mens is heer en meester over de aarde en hij kan naar zijn welgevallen gebruik maken van planten, dieren en bodemschatten. Lovelock breekt met die visie. Hij keert die redenering om: niet de mens, maar de planeet staat in het middelpunt. Alles draait om het voortbestaan van de planeet; de mens maakt slechts deel uit van het aardse ecosysteem, het leven op aarde, de biosfeer.

Homeostase

Lovelock probeert in 1974 een wetenschappelijk tintje aan zijn idee te geven met de introductie van de term homeostase. Homeostase fungeert als een thermostaat die de temperatuur op aarde in balans houdt, zoals het menselijk lichaam zijn temperatuur reguleert door zweten en rillen. De aarde heeft ook een soort thermostaat die het klimaat in evenwicht houdt: noodzakelijk om het leven in stand te houden. Tegelijk is de biosfeer er de oorzaak van dat de aarde leefbaar is.

Madeliefjes

Met het model ”Daisyworld”, de ”madeliefjeswereld”, probeert Lovelock zijn gedachtegang aannemelijk te maken. In deze Daisyworld ontwikkelen madeliefjes mee met een veranderend klimaat. Door de donkere madeliefjes warmt de aarde op, door de lichte koelt ze af. Ze beïnvloeden en reguleren zo het klimaat van de planeet binnen bepaalde grenzen. Bij extreme opwarming, zoals vandaag de dag, raakt het evenwicht zoek. De madeliefjes zullen tenslotte het loodje leggen.

Tips

Nog niet uitgelezen? Kijkt u dan eens hier>> In WikiPedia leest u meer over James Lovelock.